GAÏA Prize 2025

ในโลกของนาฬิกาสวิส มีรางวัลที่ถือว่าเป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นเลิศและเกียรติยศสูงสุดอยู่สองประเภท หนึ่งคือ Grand Prix d'Horlogerie de Genève (GPHG) ซึ่งมักถูกขนานนามว่าเป็น “ออสการ์แห่งวงการนาฬิกา” สำหรับรางวัลนี้จะเน้นยกย่องผลงานการออกแบบและนวัตกรรมของเครื่องบอกเวลาแต่ละรุ่น ส่วนอีกหนึ่งคือ Prix Gaïa หรือ Gaïa Prize ซึ่งเปรียบเสมือน “โนเบลแห่งวงการนาฬิกา” รางวัลนี้มุ่งเชิดชูบุคคลผู้สร้างสรรค์และบุกเบิกวงการนาฬิกาอย่างยั่งยืน โดยก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 1992 โดย Musée International d’Horlogerie (MIH) พิพิธภัณฑ์นาฬิกานานาชาติในเมือง La Chaux-de-Fonds เมืองศูนย์กลางของอุตสาหกรรมนาฬิกาสวิส ชื่อรางวัล “Gaïa” มาจากเทพีแห่งแผ่นดินในเทพปกรณัมกรีก เป็นสัญลักษณ์ของมารดาแห่งโลกและสะท้อนถึงรากเหง้า การสร้างสรรค์ และความต่อเนื่อง แนวคิดนี้สอดคล้องกับเป้าหมายของรางวัลที่ต้องการเชิดชูความยั่งยืนและรากฐานทางวัฒนธรรมของการทำนาฬิกา

รางวัล Gaïa Prize มอบให้แก่บุคคลที่มีผลงานโดดเด่นและทรงอิทธิพลในวงการนาฬิกา โดยแบ่งออกเป็นสามสาขาหลัก ได้แก่ สาขาศิลปะและการสร้างสรรค์ (Craftsmanship and Creation) สำหรับช่างประดิษฐ์หรือดีไซเนอร์ที่สร้างสรรค์นาฬิกาด้วยความประณีตและจินตนาการ สาขาประวัติศาสตร์และการวิจัย (History and Research) สำหรับนักประวัติศาสตร์ นักวิจัย หรือผู้เชี่ยวชาญที่มีบทบาทสำคัญต่อการศึกษาและอนุรักษ์มรดกนาฬิกา และสาขาวิสาหกิจ (Entrepreneurial Spirit) สำหรับผู้บริหารหรือผู้ประกอบการที่มีวิสัยทัศน์ในการพัฒนาแบรนด์หรืออุตสาหกรรมอย่างยั่งยืนและมีนวัตกรรม

ในอดีตผู้ที่ได้รับรางวัลนี้ล้วนเป็นบุคคลทรงอิทธิพลที่สร้างแรงบันดาลใจแก่วงการนาฬิกา เช่น François-Paul Journe ผู้ก่อตั้งแบรนด์ F.P. Journe ในปี 1994 Philippe Dufour ช่างนาฬิกาอิสระระดับตำนานแห่ง Vallée de Joux ในปี 1998 Kari Voutilainen ช่างนาฬิกาชาวฟินแลนด์ชื่อดังในปี 2014 Maximilian Büsser ผู้ก่อตั้ง MB&F ผู้ผลักดันแนวคิดศิลปะกลไกในปี 2022 และ Jean Arnault ผู้อำนวยการฝ่ายนาฬิกาของ Louis Vuitton ในปี 2024 ที่ได้รับรางวัลสาขาวิสาหกิจ

สำหรับปี 2025 รางวัล Gaïa Prize มอบให้แก่บุคคลผู้สร้างสรรค์และบุกเบิกวงการนาฬิกาสวิสในสามสาขาหลัก โดยพิธีมอบรางวัลจัดขึ้นเมื่อวันที่ 18 กันยายน 2025 ณ Musée International d’Horlogerie (MIH) โดยมีผู้ได้รับรางวัลใน 3 สาขาดังนี้

Dr. Helmut Crott
สาขา: History & Research
Dr. Helmut Crott (ดร. เฮลมุท ครอทท์) บุคคลผู้บุกเบิกด้านการสะสมและการวิจัยนาฬิกา เขาก่อตั้ง Dr. Crott Auctioneers บ้านประมูลนาฬิกาชั้นนำในเยอรมนีซึ่งมีบทบาทสำคัญในการยกระดับนาฬิกาให้กลายเป็นสินค้าสะสมระดับสูง ดร. ครอทท์ยังเป็นเจ้าของแบรนด์นาฬิกา Urban Jürgensen และเป็นผู้เขียนหนังสือ Le Cadran ซึ่งศึกษาเชิงลึกเกี่ยวกับหน้าปัดนาฬิกาในศตวรรษที่ 20 การได้รับรางวัลในปีนี้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นของเขาในการอนุรักษ์มรดกนาฬิกาและเผยแพร่ความรู้แก่ผู้สะสมและผู้ผลิตนาฬิกาในวงการ

Roger W. Smith
สาขา: Craftsmanship & Creation
Roger W. Smith (โรเจอร์ ดับเบิลยู. สมิธ) ช่างนาฬิกาอิสระชาวอังกฤษ ผู้ได้รับเกียรติในสาขาศิลปะและการสร้างสรรค์ โรเจอร์เป็นลูกศิษย์คนสุดท้ายของ Dr. George Daniels ผู้คิดค้นระบบ escapement แบบ coaxial และได้รับมอบหมายให้ผลิตนาฬิกาจำนวน 48 เรือนเพื่อเฉลิมฉลองครบรอบ 35 ปีของการประดิษฐ์นี้ นาฬิกาของ Smith เป็นตัวแทนของความประณีต ความละเอียดอ่อนทางเทคนิค และความงดงามในการรังสรรค์แบบดั้งเดิม เขายังสืบทอดงานของ Dr. Daniels หลังจากที่ผู้บุกเบิกเสียชีวิต ทำให้ชื่อของเขากลายเป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นเลิศของช่างนาฬิกาอิสระในยุคปัจจุบัน

Jean-Jacques Paolini
สาขา: Entrepreneurship
Jean-Jacques Paolini (ฌอง-ฌาคส์ เปาโลนี) ผู้บริหารที่มีวิสัยทัศน์และบทบาทสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมนาฬิกา เขานำแนวคิด Lean manufacturing มาประยุกต์ใช้ในการผลิตนาฬิกา เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและรักษาคุณภาพสูงไปพร้อมกัน อีกทั้งยังมีส่วนในการขยายกิจการและปรับปรุงกระบวนการผลิตของบริษัทนาฬิกาชั้นนำในสวิตเซอร์แลนด์ วิสัยทัศน์ของเขาไม่เพียงแต่สร้างมาตรฐานด้านการผลิต แต่ยังเป็นแรงบันดาลใจให้วงการนาฬิกาในด้านนวัตกรรมและความยั่งยืน

การได้รับรางวัล Gaïa Prize ถือเป็นการยกย่องบุคคลที่มีอิทธิพลต่อวงการนาฬิกาอย่างยั่งยืน ทั้งสามท่านผู้ได้รับรางวัลในปี 2025 ต่างมีส่วนสำคัญในการพัฒนาและส่งเสริมวงการนาฬิกาสวิสในมิติของประวัติศาสตร์ ศิลปะ และธุรกิจ การเชิดชูพวกเขาไม่เพียงยืนยันถึงความสำเร็จส่วนบุคคล แต่ยังเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้ผลิตนาฬิกา นักสะสม และผู้ที่หลงใหลในศาสตร์และศิลปะของการบอกเวลา มุ่งมั่นสร้างสรรค์ผลงานที่มีคุณค่าและต่อยอดมรดกทางวัฒนธรรมที่ล้ำค่า

Gaïa Prize จึงไม่ใช่เพียงรางวัลเกียรติยศสำหรับความสำเร็จส่วนบุคคล แต่เป็นสัญลักษณ์ของความต่อเนื่องและความยั่งยืนของวงการนาฬิกา เป็นการเชิดชูผู้ที่สร้างแรงบันดาลใจและรักษามาตรฐานแห่งความเป็นเลิศให้คงอยู่ในโลกของเวลาและศิลปะของนาฬิกาสวิสตลอดไป